Contact|

Preventie: De volgende stap

25 JAN 2018 | AMSTERDAM

preventieprikkels

Preventie is een van de weinige onderwerpen waar iedereen een fervent voorstander van is. Voorkomen is immers beter dan genezen.
En toch is de praktische uitvoering van preventie veel lastiger. Wie zich in preventie verdiept, komt talloze paradoxen tegen. Ja, roken is ongezond, maar roken voor iedereen verbieden gaat niet werken. Ja, aan de rand van een snelweg wonen is ongezond, maar waar moeten die mensen dan wonen? Ja, gezondheid is een individuele verantwoordelijkheid, maar ook die van de samenleving. Ja, de tijd dat Vadertje Staat voor je zorgde ligt achter ons, maar Vadertje Staat moet wel aan de bak om de gezondheidsverschillen te verkleinen. Vadertje Staat kan zich niet meer verschuilen achter “gezondheid is een individuele verantwoordelijkheid”. Mensen met een lage opleiding gaan 6 tot 7 jaar eerder dood dan mensen met een hoge opleiding. Hoogopgeleide mannen en vrouwen leven circa 15 jaar langer zonder beperkingen. De verschillen nemen eerder toe, dan af
Paul van der Velpen werkte als directeur van de GGD Amsterdam dagelijks aan de preventie in de grootste stad van Nederland. In de periode 2013 tot 2018 schreef hij er columns over. Prikkelende columns, vol met paradoxen, want hij is geen zachte heelmeester. Iedere week
Vijftien jaar en 140 kilo. Een kind met extreem overgewicht dat kampt met ernstige lichamelijke en psychische klachten. Ondanks het herhaaldelijk uiten van ernstige zorgen door verschillende partijen, waaronder de casemanager, wilde de kinderarts de lichamelijke klachten niet behandelen omdat hij vond dat eerst de (in zijn ogen) oorzaak van het overgewicht (trauma) aangepakt moest worden. De psychiater was echter van mening dat behandeling van het trauma geen zin had omdat eerst de lichamelijk klachten behandeld moesten worden. Gevolg was dat dit kind maandenlang heen en weer werd geslingerd tussen hulpverleners, maar niet de hulp kreeg die hij nodig had.
Mensen met een lagere sociaaleconomische status (werk/opleiding) gaan zes tot zeven jaar eerder dood. En ze leven niet alleen zes tot zeven jaar korter, ze zijn ook nog veel langer ongezond (laagopgeleiden kennen maar liefst 15 jaar eerder gezondheidsproblemen dan hoogopgeleiden). En dan is er ook nog een verschil tussen mannen en vrouwen: mannen overlijden eerder dan vrouwen. Dus mannen met een lage opleiding hebben de slechtste levensverwachting. Al bijna 50 jaar weten we dat Nederland, zoals vele landen, lijdt aan SEGV, sociaaleconomische gezondheidsverschillen. We weten dat alleen voorlichting over gezondheidsbevordering onvoldoende is. We moeten ook aan andere knoppen draaien, zoals inkomen, inrichting van de ruimtelijke omgeving, arbeidsomstandigheden.